Futbolda dünýäniň birinji belgili klub ýaryşy UEFA Çempionlar Ligasy hasaplanýar. 1955-nji ýylda badalga alan bu ýaryş häzirki wagtda 3-nji gezek düýpli üýtgeşikligi başdan geçirdi. Ýagny ýaryşyň geçiriliş tertibi 3-nji gezek üýtgedildi. 1992/93 möwsümine çenli diňe çempion klublaryň arasynda utulan-çykdy oýunlary esasynda geçirilen ýaryş UEFA-nyň şol wagtky prezidenti, şwesiýaly Lennart Ýohanssonyň iň uly arzuwy Çempionlar Ligasyna öwrülýär.
Gysga wagtda hemmäniň ünsüni özüne çeken ýaryşa gatnaşýan klublaryň sany kem-kemden artdyrylýar. Ýaryşyň ady Çempionlar Ligasyna öwrülip, geçiriliş usuly-da üýtgedilen bäsleşigiň ozalkylardan iň uly tapawudy şol bir klublaryň gaýtalanýan çempionlyklary bolýar.
Kubogy şol, belli-başly klublar gazanýar.Täze at, täze görnüşde geçirilen ýaryşyň ilkinji çempiony Fransiýanyň “Marseli” bolýar. Ýöne şondan soň fransuz klublaryna kubogy gazanmak miýesser etmeýär.Kubogyň ýeňijisi ispan, iňlis, italýan hem-de nemes klublary bolup, şolardanam şol bir toparlar diýen ýaly ýeňiş gazanyp dur.
Ady agzalan ýurtlaryň bu ulgamyna diňe 2004-nji ýylda Žoze Mourinionyň tälimçiligindäki Portugaliýanyň “Porto” topary päsgel berýär.Italýan klublary soňky gezek 2010-njy ýylda ýeňiş gazanyp, ýaryşda, esasanam, ispan we iňlis klublary öňe saýlanýar. Ýaryşyň irki ýyllarynda 6 gezek çempionlyk gazanan “Real Madrid” topary bäsleşik Çempionlar Ligasy adyny alanyndan soň 9 sapar kubogy asmana göterip, bu görkeziji boýunça bäsdeşlerinden ep-esli öňde barýar.
Geçen möwsüme çenli 8 toparda 32 klubuň bäsleşýän ýaryşyna şu möwsüm düýpli täzelik girizildi.Klublaryň sany 36-a çykarylyp, toparçalaýyn däl-de, liga görnüşine geçdi.Klublar 4-si öz meýdançasynda, 4-si bolsa myhmançylykda, jemi 8 duşuşyk geçirmeli bolup, öňdäki 8 orny eýelänler ýaryşy dowam ederler. 9-24-nji orunlardaky toparlar bolsa özara 2 duşuşyk esasynda geçiriljek pleý-off oýunlaryndan soň ýeňiş gazanan 8 topar 1/8 finala çykar. 25-nji orundan soňky ýerleri eýelänler üçin bolsa ýaryş şu möwsümlik tamamlanar.
Bu usul Ýewropa hem-de Konferensiýa Ligalary üçinem degişli bolup, olaryň soňkusynda toparlar 8 däl-de, 6 duşuşyk geçirerler.
Täze ulgamyň şowly bolup bolmajakdygy barada guramaçylaryňam, bilermenleriňem, şol sanda janköýerleriňem aňynda käbir sowallar bardy. Ýöne ilkinji 2 tapgyrdan soň şol sowallara makul jogaplar tapylana meňzeýär.Toparçalaýyn tapgyrda kähalatlarda garaşylmadyk toparlar bolaýmasa, aglaba haýsy klublaryň 1/8 finala çykjakdygyny öňünden bilmek kyn iş däldi.
Emma häzirki wagtda garaşylmadyk toparlar ilkinji 2 oýunda şowly netijeler gazandy. Üstesine-de toparçalarda biri-biri bilen seýrek duşuşýan klublaryň täze ulgamda garşydaş bolmak mümkinçilikleri has ýokarlandy.Täze ulgamda duşuşyk sany köpelmek bilen bir hatarda, janköýerleri özüne çekýän duşuşyklaryň sany hem artdy.
Her tapgyrynda diýen uly klublaryň 2-3 sany duşuşygy bolýar.
6 topar 6 utuk toplady
Ilkinji 2 tapgyrdan soň 6 topar 6 utuk toplap, şolaryň 4-siniň ady B harpyndan başlanýar we olar häzirlikçe öňdäki 4 orny eýeleýär.Sanawyň başynda 2 oýunda 10 gol geçiren “Borussiýa Dortmund” bar. “Brest” bilen “Benfika” hem 6 gol geçirip, 1 gol geçirtdi we 2-3-nji ýerleri paýlaşýarlar. 2 oýunda 5 gol geçiren “Baýer” 4-nji ýerde barýar. “Liwerpul”, 42 ýyldan soň bu ýaryşa wekilçilik edýän “Aston Willa”, şol sanda “Ýuwentus” toparlary-da utuk ýitirmezden ýoluny dowam edýärler. Ýaryşyň faworitlerinden “Mançester Siti”, “Inter”, şol sanda “Arsenal” ilkinji 2 oýunda ýeňilmän, olar 2 utuk ýitirdiler.
Beýleki faworitlerden “Bawariýa”, “Barselona”, “Real Madrid”, PSŽ, şeýle-de “Atletiko Madrid” toparlary katalonlardan galany 1-nji oýunlarynda ýeňiş gazansalaram, olar 2-nji duşuşyklarynda ýeňlişe sezewar boldular. Esasanam “Bawariýanyň” hem-de “Real Madridiň”, şol sanda “Atletiko Madridiň” hem uly hasap bilen utulmagy tapgyryň garaşylmadyk netijeleri hökmünde bellige alyndy.
PSŽ-niň deregine “Brest”
Mundan soňky tapgyrlarda hem “Barselona”, hem-de “Real Madrid” bilen duşuşjak ýaryşyň debýutanty “Brest” (Fransiýa) Awstriýanyň 2 klubuny hem ýeňmegi başardy. Öz meýdançasynda “Şturm Grasy” ýeňen “Brest” myhmançylykda “Red Bull Salsburgy” 4-0 hasabynda utup, garşydaşyny derbi-dagyn etdi.
Düzümi 124 million ýewro deň bolan “Brest” topary PSŽ-den garaşylýan netijäni görkezýär. “Brest” toparynyň garaşylmadyk bu üstünligi nirä çenli dowam etjekdigi janköýerleri içgin gyzyklandyrýar.
“Milan” bilen “Leipsigiň” utugy ýok
Utuksyz toparlaryň arasynda “Milan” bilen “Leipsigiň” bolmagy aýratyn bellärliklidir.Sanawyň iň aşagynda “Ýang Boýz” topary bolup, olar milli çempionatda-da şowsuz çykyş edýär.Bu şowsuzlyklardan soň topar tälimçisini täzeledi. “Ýang Boýz” ýaly “Red Bull Salsburg” topary-da entek gol geçirmedik 4 klubuň biri.
Gol geçirmedik beýleki 2 klub “Bolonýa” bilen “Şahtýor Donesk” toparlary bolup, olaryň iň bolmanda 1 utugy bar.Iki toparyň özara duşuşygy golsuz tamamlanypdy.
2-nji tapgyryň statistikalary
2-nji duşuşyklarda jemi 56 gol geçirildi. 9 oýunda ýer eýeleri, 6 duşuşykda-da myhmanlar ýeňiş gazandy. Ähli oýunda gol geçirilip, 3 duşuşykda ýeňiş gazanan bolmady.
2-nji duşuşyklarda “Real Madrid” ähli ýaryşlary hasaba alanyňda, 36 oýundan soň ýeňildi. Şeýle-de, “Bawariýa” ýaryşyň toparçalaýyn tapgyrynda 41 oýundan bäri ýeňilmän gelýärdi.Olaryň bu seriýasyna Birmingem şäherinde “Aston Willa” topary soňky nokady goýdy. 1-nji duşuşygynda öz meýdançasynda “Baýerden” uly hasap bilen utulan “Feýenoord” 2-nji duşuşygynda “Žironany” kynlyk bilenem bolsa ýeňdi.
Bu olaryň Çempionlar Ligasynda 22 ýyldan soň myhmançylykda gazanan ilkinji ýeňşi hökmünde hasaba alyndy.
Iňlis klublarynyň 4-si hem ýeňiş gazandy
Iňlis klublarynyň 4-si hem ýeňiş gazandy.Ispanlardan diňe “Barselona” tapgyry 3 utuk bilen tamamlanan bolsa, ilkinji gezek 1 gijede 3 ispan kluby ýeňlişe sezewar boldy.
Fransiýadan gatnaşýan 4 toparyň 2-si ýeňiş gazanyp, 1 topar deňme-deň oýnady, 1 toparam utuldy. 5 klubly ýurtlardan Italiýanyň 3 topary ýeňdi, 2-si ýeňildi.Germaniýanyň wekilleriniň 2-si ýeňip, 2-si ýeňildi, beýleki biri-de deňme-deň netije görkezdi.
Portugal toparlarynyň 2-si bu tapgyrda-da utulman, olaryň biri ýeňip, beýlekisi deňme-deň oýnady.Niderlandlaryň 2 topary-da bu tapgyry ýeňlişsiz tamamlap, biri ýeňse, beýlekisi 1 utuk gazanmagy başardy.
Awstriýanyň 2 kluby bu tapgyrda-da ýeňlişe sezewar boldy.
“Real Madrid” “Borussiýa Dortmund”, “Barselona” “Bawariýa”
3-nji tapgyryň duşuşyklary 22-23-nji oktýabrda oýnalar we 2 duşuşyk ispan hem-de nemes klublarynyň özara duşuşyklary öňe saýlanýar. 22-nji oktýabrda geçen möwsümiň finaly gaýtalanyp, “Real Madridde” “Borussiýa Dortmundy” kabul eder. 23-nji oktýabrda bolsa “Bawariýa” Ispaniýada “Barselonanyň” myhmany bolar. 1-nji duşuşyk “Borussiýa Dortmundyň” tälimçisi Nuri Şahin üçin aýratyn ähmiýete eýedir.
Sebäbi ol bir döwürler gysga wagtlyk hem bolsa ispan toparynyň köýnekçesini geýipdi. Şol sanda “Barselonanyň” tälimçisi Hansi Flik üçinem “Bawariýa” bilen boljak oýnuň özboluşly manysy bar. “Bawariýa” Hansi Fligiň tälimçilik eden döwründe “Barselonany” 8-2 hasabynda ýeňipdi.
Ilkinji 2 tapgyra seredeniň uly hasaply ýeňişleriň köp bolandygyny görmek bolýar. Jemi oýnalan 36 duşuşygyň diňe 3-sine gol geçirilmedi. Umuman alanyňda, UEFA Çempionlar Ligasynyň täze formaty şowly başlady diýse bolar. Galanyny-da wagt görkezer…