Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY tarafından, doğumunun 90. yılında dünyaca ünlü Kırgız yazar "Cengiz Aytmatov Anma Yılı Açılış Töreni" düzenlendi.
Ankara'daki Şinasi Sahnesi'nde TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov'un evsahipliğinde düzenlenen etkinliğe, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu, Kırgızistan Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı Sultanbek Cumagulov, Kırgızistan'ın Ankara Büyükelçisi İbrahim Cunusov, Kırgızistan eski Dışişleri Bakanı ve Cengiz Aytmatov'un oğlu Askar Aytmatov, Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Prof.
Dr.Sami Güçlü, Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Nihat Gül, kurum ve kuruluşların temsilcileri, sanatsevereler ve çok sayıda öğrenci katıldı.
-"Aytmatov kalemiyle dünyayı fethetti"-
2018 Cengiz Aytmatov Anma Yılı Açılış Töreni'nde açılış konuşması yapan TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Türk Dünyası'nın, ilk olarak ruh dünyası olduğunu ve dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov ve onun emsalsiz eserlerinin bu sözün en güzel kanıtlarından olduğunu vurguladı.
Kaseinov, "Cengiz Aytmatov’un eserleri gerçekten de dünyadaki bütün milletlerin ilgisini uyandıran manevi bir hazine olmuştur. “Büyük Cengiz-han dünyayı kılıç ile fethetmişse, büyük Cengiz Aytmatov dünyayı kalemiyle fethetmiştir!”, sözü boşuna söylenmese gerek.
Aytmatov’u konuşmak için ne kelimeler ne de zaman yeter.O, her yönüyle örnek bir yaşam sürmüştür.Aytmatov, yetim bir çocuk olarak, çocuklarının babası olarak, milletinin ümidi ve gururu, dünyaca tanınmış bir yazar, siyasetçi ve devlet adamı, profesyonel bir diplomat, gönüllü bir barış elçisi olarak ve daha bir çok sıfatıyla günlerce konuşulacak örnek bir şahsiyettir.
Doğumunun 90.vefatının ise 10.yıl dönümünde büyük ustayı saygı ve özlemle anıyorum." şeklinde konuştu.
- "Bütün eserleri sinemaya uyarlanmış tek yazarımız"
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yalçın Topçu, Cengiz Aytmatov'un, sadece Türk-İslam dünyasının değil, bütün dünyanın önemli yazarlarından olduğunu vurgulayarak, "Aytmatov, eserleri 157'yi aşkın dile çevrilmiş, dünya tarihinde bütün eserleri sinemaya uyarlanmış tek yazarımızdır." şeklinde konuştu.
Cengiz Aytmatov'un isminin verildiği yüzlerce yer ile dünyanın hemen her yerinde yaşatıldığını vurgulayan ve yazdığı "Cemile" romanını dünyanın en güzel aşk hikayesi olarak nitelendiren Topçu, "Cemile adlı eseri vesilesiyle dünyadaki her dilden ve her dinden insanların gönül kapılarını, adı Cengiz olan, Kırgız boyundan bir Türk anahtarı ile açabiliyor ve onlara başköşe misafiri olabiliyoruz.
Onun eserlerini okuduğunuz zaman, Kırgız tarihini ve kültürünü öğrenmenin yanında, Türk'ün vicdanını, hayata bakışını, yaşamla ilgili mücadelesini, sevincini, üzüntüsünü ve nefretini eserlerindeki sahici kahramanları vesilesi ile öğrenmiş olursunuz." diye konuştu.
-"Aytmatov'un fikirleri kuşaktan kuşağa aktarılacak büyük bir miras"-
Kırgızistan Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı Sultanbek Cumagulov ise Türk Dünyası'nda Cengiz Aytamatov’a ve eserlerine büyük saygı ve ilgi gösterildiğinin altını çizerek, Aytmatov'un, sadece Kırgız halkının değil, tüm Türk Dünyası'nın gururu ve herkes için örnek bir şahsiyet olduğunu belirtti.
Cumagulov, " Cengiz Aytmatov, Kırgız insanının hayatından örnekler vererek tüm insanlığın sorunlarını ortaya koymuştur. O geçen yüzyılda, insanların milli kimliklerinden uzaklaşarak mankurtlaşmaya’ başladığını, doğaya yapılan ihanetin küresel felaketleri getireceğini önceden görebilmiştir. Günümüz insanlığı, Aytmatov’un dile getirdiği bu felaketleri birer birer yaşamaktadırlar.
Aytmatov, kâmil bir insandı.Aytmatov’un dünyasını oluşturan değerli fikirleri, düşünceleri kuşaktan kuşağa aktarılacak büyük bir mirastır.Her birimiz günlük meselelerimizi bir kenara koyarak hayatın özü ve anlamı hakkında düşünüyoruz; işte bu önemli konu da yazarın tüm eserlerinde çeşitli boyutlarıyla işlenmektedir.
Onun yarattığı kahramanlarda her milletin kendinden bir parça görüyor olması, eserlerinin dünya edebiyatının büyük örnekleri arasına girmesini sağlamıştır." şeklinde konuştu.
- Dünyanın en çok okunan 3. yazarı-
Kırgızistan'ın Ankara Büyükelçisi İbrahim Cunusov da "Cengiz Aytmatov'un ruhu şu anda bizim huzurumuzdadır. Büyük insanların, sanat insanlarının iki ömrü olur, biri hayattayken biri ölünce. Sanat insanlarının ikinci ömrü birincisine göre daha verimli geçebilir. Cengiz Aytmatov'un ikinci ömrü birinci ömrüne göre daha verimli geçmektedir." dedi.
Cunusov, Cengiz Aytmatov’un UNESCO’ya göre, William Shakespeare ve Lev Tolstoy'dan sonra dünya çapında en çok okunan üçüncü yazar olduğunu belirterek, "Cengiz Aytmatov için yalnızca Türk Dünyası'nın değil, alemin büyük oğlu dersek daha doğru olur." ifadelerini kullandı.
-Cengiz Aytmatovu anarak kültürümüze katkı yapıyoruz-
Cengiz Aytmatov'un oğlu ve Kırgızistan eski Dışişleri Bakanı Askar Aytmatov, TÜRKSOY'un 2018 yılını, Cengiz Aytmatov'u Anma Yılı ilan etmesi nedeniyle TÜRKSOY'a teşekkür etti. Askar Aytmatov, Türk Dünyası'nın en etkin müesseselerinden biri olan TÜRKSOY'un yıllardır Türk Dünyası'nın ortak kültürel platformunu genişleterek büyük çalışmalar yaptığını vurguladı.
Anıların bir insanın tek serveti olduğunu belirten Aytmatov, "Milletler bana göre insanlar gibi, her milletin öz geçmişi, karakteri var. Biz de Türk Dünyası Cengiz Aytmatov'u anarken, kendi kültür hazinemize yeni bir katkıda bulunuyoruz." dedi.
-Geçen yıl 2 bin öğrenci Aytmatov'u okudu-
Etkinlik organizatörlerinden Anadolu Mektebi Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sami Güçlü, Türkiye'nin 25 şehrinden yaklaşık iki bine yakın öğrencinin geçen ekimden bu yana Cengiz Aytmatov'un bütün eserlerini ve hakkında yazılanları okuduğunu söyledi.
Güçlü, bu öğrencilerin Türkiye'nin farklı yerlerinde Aytmatov hakkında sunumlar yapacağını ifade etti.
Açılış konuşmalarının ardından, Maltepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ramazan Korkmaz'ın başkanlığında, Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı ünlü yazar Anar Rzayev, Kazakistan Yazarlar Birliği Başkanı Ulugbek Esdauletov, Kırgız Cumhuriyeti Bilim Akademisi Üyesi ve Cengiz Aytmatov Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdıldacan Akhmataliev panelist olarak katıldığı Cengiz Aytmatov'un hayatı ve sanatı hakkında bilgilerin aktarıldığı panele geçildi.
Şinasi sahnesi dolduran yüzlerce Aytmatov severlerin katılımıyla gerçekleşen etkinlik, Aytmatov'un piyeslerinden derlenen tiyatro gösterimiyle sona erdi.