2023-nji ýylyň 21-nji iýulynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň meselelerine we käbir resminamalaryň taslamalaryna garaldy.
Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa söz berildi. Ol milli parlamentiň alyp barýan işleri barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda ýurdumyzy mundan beýläk-de syýasy, durmuş-ykdysady we medeni taýdan ösdürmek, raýatlaryň hukuklaryny, bähbitlerini goramak, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly kanunlaryň taslamalaryny işläp taýýarlamak işleri yzygiderli alnyp barylýar.
Braziliýa Federatiw Respublikasynyň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi. ÝHHG-niň wekili, Ýaponiýanyň daşary işler ministriniň parlament işleri boýunça orunbasarynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň agzalary hem-de Eýranyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi bilen geçirilen duşuşyklarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.
Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri ýurdumyzyň degişli döwlet edaralarynyň halkara guramalar bilen bilelikde geçiren birnäçe çärelerine gatnaşdylar. Şunuň bilen birlikde, Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň birinji ýarymynyň jemlerine bagyşlanan giňişleýin mejlisinde bellenilen wezipeleriň, döwletimizde amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň maksatlaryny, kabul edilýän möhüm çözgütleriň many-mazmunyny, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllygynyň syýasy-jemgyýetçilik ähmiýetini ilata düşündirmek boýunça alnyp barylýan işler barada habar berildi.
Döwlet Baştutanymyz hereket edýän kanunlary mundan beýläk-de yzygiderli kämilleşdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow gözegçilik edýän düzümleriniň alyp barýan işleri, durmuş üpjünçiligi ulgamynda kanunçylyk namalaryny kämilleşdirmek üçin görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Ilaty durmuş taýdan goramak hakyndaky kodeksine laýyklykda taýýarlanan Türkmenistanyň öňünde bitiren aýratyn hyzmatlary üçin şahsy pensiýalary bellemegiň tertibiniň hem-de Türkmenistanyň öňünde bitiren aýratyn hyzmatlary üçin şahsy pensiýalary bellemek boýunça toparyň düzüminiň taslamalary barada aýdyldy.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, "Döwlet adam üçindir!" diýen ýörelgäniň ýurdumyzyň amala aşyrýan durmuş syýasatynyň esasy ýörelgesi bolup durýandygyny belledi. Şundan ugur alyp, bu ulgamdaky gatnaşyklary kadalaşdyrýan kanunçylyk namalaryny döwrüň talaplaryna laýyk getirmäge aýratyn üns berilýär diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda, hususan-da, "Türkmennebit" döwlet konserniniň kärhanalarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, pudaklaýyn düzümi mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmagyň we işe energiýany tygşytlaýjy öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna nebit guýularyny netijeli özleşdirmek boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň energetika syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna ünsi çekdi hem-de olaryň maksadynyň milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösmegi, eksport mümkinçilikleriniň giňeldilmegi, ilatymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagy üçin baý tebigy serişdeleri, nebitgaz pudagynyň önümçilik we ylmy-tehniki kuwwatyny netijeli peýdalanmakdan ybaratdygyny belläp, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şeýle hem pagta ýygymynda ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny we gurallaryny möwsüme taýýarlamak boýunça degişli işler durmuşa geçirilýär.
Bugdaý oragyndan boşan meýdanlarda sürüm, tekizleýiş işleri ýerine ýetirilýär. Ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň hasylyny ýygnap almak hem-de bu önümler bilen içerki bazarlarymyzy bolelin üpjün etmek boýunça işler dowam edýär. Şunuň bilen birlikde, bu ekinleriň güýzlük ekişine taýýarlyk görülýär. Şeýle-de wise-premýer Daşoguz, Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň, Mary welaýatynyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda gögeriş suwuny tutmak işleriniň alnyp barylýandygyny habar berdi.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi hem-de geljek ýylyň bugdaý hasyly üçin bugdaý ekiljek meýdanlaryň ekiş möwsümine taýýarlanylyşyny, ýurdumyzyň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilişini, güýzlük ekinleriň ekişine taýýarlyk görlüşini berk gözegçilikde saklamak babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew ýurdumyzyň daşary ýurtlarda geçiriljek halkara forumlara gatnaşmagy hem-de olaryň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Şunuň bilen baglylykda, "EKSPO — 2025" Bütindünýä sergisine gatnaşmaga taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzyň 2023-nji ýylyň 2-nji oktýabry — 2024-nji ýylyň 28-nji marty aralygynda tebigy serişdeleri we daşky gurşawy goramak, çölleşmäniň öňüni almak, suw serişdelerini tygşytlamak, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri, "ýaşyl" şäher bilen bagly meselelere bagyşlanan "EKSPO — 2023 Doha" halkara sergisine gatnaşmagy barada aýdyldy.
Mundan başga-da, Türkmenistanyň Saud Arabystany Patyşalygynyň Er-Riýad şäherinde şu ýylyň sentýabr aýynda geçiriljek "Foodeх Saudi" atly Х halkara söwda sergisine gatnaşmagy boýunça degişli işler alnyp barylýar.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Bütindünýä sergilerine, forumlara gatnaşmagynyň ýurdumyzda halkara bileleşige özüniň gazanýan üstünliklerini giňden görkezmäge we dürli ulgamlarda dünýäniň öňdebaryjy tejribesi bilen tanyşmaga, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyň çägini giňeltmäge mümkinçilik berýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň daşary ýurtlarda geçiriljek halkara sergilere gatnaşmagyna guramaçylykly taýýarlyk görmegiň zerurdygyna ünsi çekip, wise-premýere bu babatda anyk tabşyryklary berdi.
Mejlisiň barşynda hormatly Prezidentimiziň garamagyna "Daşoguz welaýatynyň Türkmen-özbek serhetýaka zolagynda Söwda merkezini gurmak hakynda" Kararyň taslamasy hödürlenildi. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hödürlenen resminama gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi we birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa ýurdumyzyň medeniýet toplumyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň tagallalary bilen türkmen halkynyň milli medeni mirasyny dünýä ýaýmak, wagyz etmek boýunça möhüm işler amala aşyrylýar. Bu babatda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek, dünýäniň öňdebaryjy tejribesini öwrenmek we ornaşdyrmak boýunça degişli çäreler görülýär.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň medeni ulgamyny kämilleşdirmegiň ähmiýetini belledi hem-de alnyp barylýan bu işleriň Diýarymyzyň ähli ugurlarda okgunly ösmegine kuwwatly itergi berjekdigini aýdyp, wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow ýurdumyzyň ylmy kuwwatyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe innowasion tehnologiýalary işläp taýýarlamaga, Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň ileri tutulýan ugurlary boýunça geçirilýän ylmy barlaglaryň netijelerini yzygiderli ýokarlandyrmaga, olary önümçilige işjeň ornaşdyrmaga gönükdirilen toplumlaýyn çäreler amala aşyrylýar.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ylmy-tehniki özgertmeleriň Garaşsyz Türkmenistanyň okgunly, innowasion ösüşi üçin möhüm şert bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz ylym bilen önümçiligiň arasyndaky gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň, ýokary tehnologiýalara esaslanýan ylmy-tehnologik merkezleriň işini kämilleşdirmegiň, bu babatda öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmegiň möhümdigine aýratyn ünsi çekip, wise-premýere bu ugurdaky işleri ilerletmek babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň halkara işini mundan beýläk-de işjeňleşdirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.
Bellenilişi ýaly, Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň birinji ýarymynyň jemleri boýunça geçirilen giňişleýin mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň beren anyk tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, Daşary işler ministrligi degişli işleri geçirýär. Şunuň bilen baglylykda, 2023-nji ýylyň ikinji ýarymynda boljak çäreleriň Tertibi işlenip taýýarlanylýar. Soňra bu Tertip hormatly Prezidentimiziň garamagyna hödürlenilýär.
Hasabatyň dowamynda wise-premýer, daşary işler ministri şu ýylyň ahyryna çenli Bitarap döwletimiziň daşary syýasy ugruny netijeli durmuşa geçirmek boýunça birnäçe teklipleri beýan etdi. Şeýlelikde, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasyna Türkmenistanyň ileri tutulýan garaýyşlaryny taýýarlamak teklip edilýär.
Resminamada ählumumy gün tertibiniň parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmäge, ekologiýa, daşky gurşawy goramaga, howanyň üýtgemegine, saglygy goraýşa, ynsanperwer ulgama degişli möhüm meseleleri babatda ýurdumyzyň başlangyçlary we çemeleşmeleri beýan ediler.
Şeýle hem "Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasy ugurlary hakynda orta möhletli Strategiýanyň" taslamasyny işläp düzmek teklip edilýär. Bu resminamany işläp taýýarlamak dürli sebitlerde, şol sanda Merkezi Aziýa ýakyn künjeklerde emele gelen ýagdaýlary, geosyýasy şertleri nazara almak bilen, şeýle hem "Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynyň" esasynda amala aşyrylar.
Häzirki wagtda howpsuzlyk ulgamynda sebit we ählumumy hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak esasy wezipeleriň biri bolup durýar.Bu ugurda netijeli gatnaşyklary dowam etdirmek maksady bilen, "Türkmenistanyň degişli döwlet edaralarynyň terrorçylyga garşy göreşmek boýunça halkara hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmegiň 2023 — 2025-nji ýyllar üçin Meýilnamasynyň" taslamasyny işläp taýýarlamak teklip edilýär. Şunuň bilen baglylykda, BMG, Ýewropa Bileleşigi, ÝHHG, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, beýleki abraýly guramalar, goňşy we beýleki ýurtlar bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin giň mümkinçilikler bar.
Şunuň bilen birlikde, "Syýahatçylyk pudagynda Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň 2024-2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň" taslamasyny işläp taýýarlamak teklip edilýär.Bellenilişi ýaly, bu ulgamda baý taryhy-medeni mirasa we tebigy gymmatlyklara eýe bolan ýurdumyzyň ägirt uly mümkinçilikleri bar.
Maksatnama halkara syýahatçylyk guramalary bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmäge, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe alyşmaga, bilelikdäki çäreleri geçirmäge gönükdiriler. Şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň garamagyna "Türkmenistanyň halkara sergi işini ösdürmegiň 2024-2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynyň" taslamasyny işläp taýýarlamak baradaky teklip hödürlenildi.
Resminamada bu ugurda özara gatnaşyklaryň maksatlary, wezipeleri hem-de esasy ugurlary kesgitleniler, ýerli haryt öndürijileri, telekeçileri, ugurdaş düzümleri goldamak boýunça çäreler kesgitleniler.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, parahatçylyk söýüjilik, oňyn Bitaraplyk we giň halkara hyzmatdaşlyk syýasatyna ygrarly bolmak bilen, Türkmenistanyň dünýäniň döwletleri we abraýly halkara guramalar bilen köpugurly gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürjekdigini nygtady. Ýurdumyz özüniň döredijilik mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmaga çalşyp, häzirki döwrüň derwaýys wezipelerini çözmäge, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, abadançylygy üpjün etmäge gönükdirilen anyk başlangyçlary öňe sürýär.
Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasyna gatnaşmaga düýpli we jogapkärli taýýarlyk görmegiň, şonda beýan ediljek Türkmenistanyň ileri tutýan garaýyşlarynyň üstünde içgin işlemegiň zerurdygyny nygtady.
Hormatly Prezidentimiz hödürlenen teklipleri makullap we ýokarda agzalan ugurlaryň wajypdygyna ünsi çekip, göz öňünde tutulan çäreleriň amala aşyrylmagynyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge täze itergi berjekdigini, halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýer, daşary işler ministrine birnäçe tabşyryklary berdi.
Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew deňiz-derýa pudagynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň deňiz flotuny giňeltmek, Hazar deňziniň türkmen böleginiň daşky gurşawyny goramak, pudagyň kadalaşdyryjy hukuk binýadyny pugtalandyrmak boýunça degişli işler alnyp barylýar.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň häzirki zaman şertlerinde deňiz ulagy ulgamynda, Hazar deňziniň ekologik deňagramlylygyny üpjün etmekde hem-de tebigaty goramak bilen baglanyşykly ähli wezipeleri çözmekde halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge işjeň gatnaşýandygyny belledi we agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurdaky işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli durmuş-ykdysady özgertmeleriň ylmyň iň täze gazananlaryna esaslanýandygyny aýtdy we Garaşsyz Watanymyzda örän gysga taryhy döwürde ylym ulgamynyň binýatlyk esaslaryny has-da pugtalandyrmak, ony dünýä derejesine çykarmak boýunça birnäçe işleriň durmuşa geçirilendigini hem-de üstünlikli dowam etdirilýändigini belledi.
Munuň özi milli ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň sazlaşykly ösüşini üpjün etmekde möhüm ähmiýete eýedir.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklarynda dünýä ylmynyň işläp taýýarlamalaryny ulanmagyň häzirki günüň wajyp şerti bolup durýandygyna ünsi çekdi we Ministrler Kabinetiniň agzalaryna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe meselelere garaldy, dürli pudaklary ösdürmäge gönükdirilen resminamalar kabul edildi.
Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentligi