Türkmenistanda iri şahly hojalyk mallarynyň näbelli kesele ýolugyp, köpçülikleýin haram ölmegi bilen bagly ýagdaýa Lebap welaýatynda hem duş gelse bolýar diýip, Azatlyk Radiosynyň bu sebitdäki habarçysy habar berýär.
“Iri şahly mallar, şol sanda sygyrlar diňe Maryda däl, eýse Lebapda hem ölýär. Bu mallar näbelli kesele ýoluganda, olaryň içinde gyzgyn emele gelýär. Olaryň burnundan suw akyp, ot iýmegi bes edýärler” diýip, gizlinlik şertinde söhbetdeş bolan habarçy 1-nji oktýabrda gürrüň berdi.
Onuň sözlerine görä, mallaryň näbelli kesele ýolukmagy bilen bagly ýagdaýa Lebabyň tas ähli etrabynda, şol sanda Halaçda, Hojambazda, Garabekewülde we Saýatda, şeýle-de Türkmenabat şäheriniň golaýyndaky obalarda duş gelse bolýar.
“Bu ýagdaý iň azyndan birnäçe gün bäri dowam edýär. Bu kesele, esasan dogumly mallaryň arasynda duş gelse bolýar. Şeýle mallar oba ýerlerinde has kän” diýip, habarçy belledi.
Öz hojalygynda mal saklaýan we maldarçylyk bilen meşgullanýan ýaşaýjylaryň ençemesiniň habarçymyza aýtmagyna göra, ýerli weterinariýa gullugynyň işgärleri keselçilige nämäniň sebäp bolýandygy barada anyk maglumat bermeýärler. Üstesine-de, olar şu günler weterinar lukmanlaryny tapmagyň hem kyndygyny belleýärler.
“Ýerli weterinariýa gulluklaryna ýüzlenenimizde, olar bize birnäçe gün garaşmagy teklip etdiler. Olar özleriniň işiniň köpdügini aýdyp, bizden nobata ýazylmagy hem talap edýärler” diýip, lebaply mal eýeleriniň biri anonimlik şertinde habarçymyza beren maglumatynda aýtdy.
Bu aralykda, habarçymyz bilen söhbetdeş bolan býujet işgärleriniň ençemesi şu günler edara-kärhanalaryň käbirinde iri malyň etiniň arzan bahadan satylyp başlanandygyny gürrüň berdi.
“Edara-kärhanalarda käbir işgärler kärdeşlerine iri malyň etini arzan bahadan satýarlar. Bazarda iri malyň eti, ýagny 1 kilogramy 45 manatdan satylýar. Ýöne edara-kärhanalarda 25 manatdan satýarlar. Munuň haram ölýän mallaryň etimi ýa-da arassa malyň etimi bu näbelli bolmagynda galýar” diýip, habarçymyz lebaply býujet işgärlerine salgylanyp aýtdy.
Azatlyk Radiosy ýokarda beýan edilen ýagdaýlar boýunça Lebap welaýatynyň degişli häkimliklerinden we edaralaryndan, şeýle-de Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginden maglumat alyp bilmedi.
Belläp geçsek, Lebapda hojalyk mallarynyň köpçülikleýin ölýändigi barada Azatlygyň habarçylary awgust aýynda hem habar beripdiler. Şonda weterinar lukmanlary ölen mallaryň alamatlaryndan ugur alyp, muňa ýokanç bir infeksiýanyň sebäp bolýandygyny çaklapdylar.
Lebapdan gowuşan soňky maglumatlar Mary welaýatynda iri şahly hojalyk mallarynyň köpçülikleýin keselleýändigi we gyrylýandygy baradaky habarlaryň yzýanyna gabat geldi.
Bu barada 30-njy sentýabrda habar beren Azatlygyň Marydaky habarçysy welaýatyň tas ähli etrapdyr obalarynda ýüze çykan bu ýagdaýyň iki aý çemesi ozal başlanandygyny, ýöne keselçiligiň geriminiň soňky iki hepdäniň dowamynda has-da güýçlenendigini aýtdy.
Şonda habarçymyz bilen söhbetdeş bolan maryly ýaşaýjylar özleriniň ýerli resmilerden kömek sorap eden ýüzlenmeleriniň oňaýly netije bermeýändigini, olaryň keselçiligiň sebäplerini anyklamak boýunça-da çäre görmeýändigini aýtdylar.
Ýöne ýerli weterinar işgärleri muňa "türkmen häkimiýetleriniň koronawirus aladalarynyň arasynda howa arkaly geçiren derman sepmek çäresiniň sebäp bolan bolmagynyň mümkindigini" bellediler.
Soňky aýlarda Azatlygyň ýurduň dürli sebitlerindäki habarçylary türkmen häkimiýetleriniň koronawirus aladalarynyň arasynda, uçardan zyýansyzlandyryjy serişdelerini sepmeginiň yzýany, käbir haýwanlaryň kesele uçrap ölýändigi barada gürrüň berdiler.
Azatlyk Radiosy Maryda we Lebapda mallaryň köpçülikleýin ölmeginiň türkmen häkimiýetleriniň uçardan zyýansyzlandyryjy serişdeleri sepmegi bilen nähilidir bir arabaglanyşygynyň bardygyny anyklap bilmedi.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.