“Türkmenistanyň Hronikasy” Aşgabadyň bazarlarynda azyk önümleriniň we hatytlaryň bahalarynyň üýtgeýşini synlamagy dowam etdirýär.
Türkmenistanda ykdysady krizis dowam edýär. Bahalar dollaryň “gara bazardaky” nyrhlary bilen baglanyşykly. Bu hususan-da dollaryň bahasy 25-20 manatdan 17-18 manada aşak gaçanda mese-mälim boldy, şonda durmuş tehnikasynyň bahasy hem biraz arzanlady.
Bu synda biz bahalaryň sentaýbryň aýagyndan dekabryň aýagyna çenli üýtgeýiş depginine serederis we 2018-nji ýylyň aýagyndaky görkezijileri ýylyň başyndaky ýagdaý bilen deňeşdireris.
2018-nji bahalaryň gymmatlamagy ilat içinde iň köp gürrüňi edilýän we iň agyryly mesele boldy. Adamlar hususan-da nobatda duran mahallarynda öz nägileliklerini aç-açan daşlaryna çykarmaga başladylar. Adamlaryň köpüsi azyk önümlerinden hem pul tygşytmaly bolýandyklaryndan nägile bolýar, şu ýyldan başlap jemagat hojalygy hyzmatlarynyň tölegli edilmegi netijesinde, ýene maşgala býujetinden kemmeli bolar.
Awgustyň aýagynda gök önümleriň bahasy düýpli peseldi. Emma sentýabryň başynda bahalar ýene gymmatlap başlady we üç aýyň dowamynda 130 prosente ýetdi. Ýylyň dowamynda gök önümler 75% gymmatlady.
Ýer almasy ozalkysy ýaly 5,2 manatdan satylýar. Bu ortaça baha. Ýanwaryň başynda ýer almasynyň bahasy 3,5 manat boldy, bu 32% arzan bolýar.
Hyýar we pomidor degişlilikde 4 we 8,5-dan 8 we 9 manada (+100% и +6%) gadly. Ýanwarda hyýar we pomidor 7 we 6,5 manatdy.
Badamjan 1,6-dan 17 manada galdy (+962%). Ýanwarda onuň bahasy 10 manatdy.
Bolgar burçy 2,5-dan 23 manada çykdy (+820%). Ýanwaryň başynda bolgar burçyny 5 manada alyp bolýardy.
Şugundyr 2-den 1,5 manada düşdi (-25%). Ýanwarda 1,8 manatdy.
Käşir 2,5-dan 1,5-a düşdi (-40%). Ýanwarda 2 manatdy.
Import önümleri ortaça 8% arzanlady. Bazarlarda we döwlet dükanlarynda arzan bahadan, kilogramy 6-8 manatdan banan, alma, armyt satýarlar. Bu bahalaryň güýçli aşaklamagyna getirdi. Ýylyň birinji ýarymynda bahalaryň 190% ýokarlanmagy belki-de bahalaryň aşakladylmagy barada karar kabul edilmegine ýa-da Türkmenistana miwe getirýän telekeçilere walýuta konwertasiýa etmäge rugsat berilmegine getirendir.
Banan ozakysy ýaly 8 manat. Ýylyň başynda babanyň bahasy 16,5 manatdy.
Alma gök we gyzyl (import) 8-12 manatdan 8-16 manada galdy (0% и +100%). Ýyl başynda almany 8-16 manada alyp bolýardy.
Apelsin 21-den до 8,5 manada çenli arzanlady (-60%). Ýanwarda В 7,7 manatdy.
Mandarin 10,5 manadan 7,5-a çenli arzanlady (-29%). Ýanwarda 7,7 manatdy.
Kiwi ozalkysy ýaly 12 manat. Ýanwarda 11 manatdy.
Nar 12-den 10 manada düşdi (-17%). Anawarda ol 14 manatdy.
Konserwalar 9% gymmatlady.
Konserwirlenen ananas Rita24-den 25-e galdy (+4%). Ýanwarda13,8 manatdy.
Gök nohutjyk Rita ozalkysy ýaly 12.00 mamat. Ýanwarda 6 manatdy.
Mekgejöwen Rita ozalkysy ýaly 14 manat. Ýanwarda 7,2 manada alyp bolýardy.
Zeýtun Makareno (370 ml) 18-den 20 manada çykdy (+11%). Ýanwarda 10,5 manatdy.
Şampinion kömelegi Rita 22-den 25 manada çykdy (+14%). Ýanwarda 9,5 manatdy.
Goýladylan süýt 8 manatdan 12-ä galdy (+50%). Ýanwarda 8 manatdy.
Ýarma we makaron önümleriniň bahalary ortaça 29% gymmatlady.
Makaron aşy (Rossiýa) 8 manatdan 9-a galdy (+12.5%). Ýylyň başynda makaron aşlaryny 6 manada alyp bolýardy.
Ýerli nakaron aşy 5-den 6 manada çykdy (+20%). Ýyl başynda olary 4,5 manada alyp bolýardy.
Ankara makaronynyň bir gutusy (500 gr.) 14-den 17-äaa galdy (+21%). Ýanwarda ol 9 manatdy.
Nohudyň kilogramy 7-den 8,5 manada çykdy (+21%). Ýanwarda 5 manatdy.
Mäş ozalkysy ýaly 16 manat. Ýanwarda onuň kilogramyny 6 manada alyp bolýardy.
Tüwi 10 manatdan 18 manada çenli gymmatlady (+80%). Ýanwarda 7 manatdy.
Syr (peýnir) 42% gymmatlady.
“Gouda” 70.00 manatdan 72.00 manada çykdy (+3%). Ýanwarda 45 00 manatdy.
Edamer 70.00 manatdan 160.00 manada çykdy (+128%). Ýanwarda 48.00 manatdy.
Syrnaýa dinasiýa 138.00-dan 180.00-a çykdy (+30%). ВÝanwarda 100.00.
Rossiýskiý syr 132.00-dan 155.00-a çykdy (+17%). Ýanwarda 72.50.
Ýumşak Viola (150gr.) 14.00-dan 18.00-a çykdy (+29%). Ýanwarda 12.00.
Çernyý prins syry 155.00-dan 240.00-a çykdy (+55%). Ýanwarda 108.00.
Un bahalary 1% gymmatlady.
Unuň kilogramy (Gazagystan) 6,5-dan 7 manada çykdy (+8%). Ýanwarda 4 manatdy.
Unuň kilogramy (Rossiýa) ozalkysy ýaly 8 manat. Ýanwarda 4,2 manatdy.
UNO ununyň bir gutusy (1 kg.) 8,9-dan 9 manada çykdy (+1%). Ýanwarda 5,8.
Pioner ununyň haltasy (5 kg.) 61-den 60 manada düşdi (-1.6%). Ýanwarda 26.
Sar ununyň gutusy (2 kg.) 17-den 18 manada çykdy (+6%). Ýanwarda 11,6.
Ösümlik ýagynyň bahalary 7% töweregi gymmatlady. Eger ýylyň başyndaky baha bilen deňeşdirilse, gymmatlama 4% çemesi bolýar.
Oleýna ýagy (1 l.) ozalkysy ýaly 13 manat. Ýyl başynda 12,5.
Rossiýanaka ýagy (1 l.) 11-den 12 manada çykdy (+9%). Ýanwarda 12.
Korona izobiliýa ýagy (7 l.) 63 manatdan 70-e çykdy (+11%). Ýanwarda 68 manada alyp bolýardy.
AFTAB ýagy (900 ml.) 15 manatdan 17-1 çykdy (+13%).
Orsýetde öndürilen Saratowskiý margarini (150 gr.) 4-den 4,2 manada galdy (+5%). Ýanwarda 20.
Ýerli şertlerde öndürilen Gaýmakly margarini (150 gr.) 4-den 4,2 manada çykdy (+5%). Ýanwarda 2.
Süýt önümlerniň bahalary 15% gymmatlady.
Elin gaýmagy (350 gr.) 6,5-dan 7 manada galdy(+8%). Ýanwarda 3,5.
Gaýmak aýrany (1 l.) ozalkysy ýaly 5,5 manat. Ýanwarda 3.
Garpalyk 1% gatygy (1 l.) 5,5-dan 7 manada çykdy (+27%). Ýanwarda 4.
Dorag 9% tworogy (250 gr.) 7,2-den 8 manada çykdy (+11%). Ýanwarda 4.
TekSut süýdi (1 l.) 13,5-dan 15 manada çykdy (+11%). Ýanwarda 9,2.
Sawuşkin süýdi (1 л.) bahasy 18,5-dan 21,5 manada çykdy (+16%). Ýanwarda 12,8.
Süýt (öýüňki, 1.5l.) ozalkysy ýaly 5 manat. Ýanwarda 3,5.
Etiň we towuk etiniň bahasy 4% gymmatlady.
Süňkli sygyr eti ozalkylary ýaly kilogramy 28 manat. Ýanwarda- 18.
Goýun aýagy (1 kg) 25-den 30 manada çykdy (+20%). ýanwarda 20.
Üwelen et (2-nji sort) 22-den 26 manada çykdy (+18%), ýanwarda 18 manatdy.
Üwelen et (1-nji sort) 28-den 32 manada çykdy (+14%). Ýanwarda 22.
Towuk (läşi) döwlet dükanlarynyň tekjelerinde ozalkylary ýaly 13 manatdan satylýar, hususy dükanlarda bahsy 20 manat. Ýanwarda olary 12 manatdan satýardylar.
Towuk butlarynyň bahalaryny 8 manat derejesinde saklaýar. Bazarlaryň we döwlet dükanlarynyň ählisinde satylýar.
Kofäniň bahasy üç aýda 7% we bir ýylda 33% gymmatlady.
MacCofee (20 gr.) ozalkysy ýaly 2.00 manat. Ýanwarda 1.50
Jacobs kofesiniň bir gutusy (190 gr.) 64.00-dan 70.00 manada galdy(+9%). Ýanwarda 53.00.
Nescafe kofesiniň bankasy (100 gr.) 48.00-dan 43.00-a aşak düşdi (-10%). Ýanwarda 45.00.
Çernaýa karta kofesi (95 gr.) 38.00-dan 44.00-a çykdy (+15%). Ýanwarda 25.80.
CoffeeCreme kofesi (100 gr.) 48.00-dan 55.00-a düşdi (+15%). Ýanwarda 38.00.
Içgileriň bahalary 20% ýokarlandy. 2018-nji ýylyň ýanwaryndaky bahalar bilen deňeşdirilende, bu önümiň bahasy bir ýylda 76% gymmatlady. Alkogolyň bahasy üç aýda 9% we bir ýylda 55% gymmatlady.
Akdaş çaý içgisi (5 l.) ozalkysy ýaly 2 manat. Ýanwarda 1,4.
Goşa Çynar içgisi (5 l.) ozalkysy ýaly 4 manat, ýanwarda 2,5 manatdy.
Tolkunyň öndüren gazly suwy (1.5 l.) 4-den 3 manada düşdi (-25%). Ýanwarda 1,6.
Jos şerbeti (1 l.) bahasy 5-den 7,5 manada galdy (+50%). Ýanwarda iki esse arzandy 3,5.
Ecil şerbeti (1 l.) 8,5-dan 10manada çykdy (+18%).Ýanwarda 7.
Şekersiz Koka-kola (1 l.) ozalkysy ýaly 4 manat, möçberi 0,5 l. 2,5-dan 2 manada düşdi (-20%). Ýanwarda bu içgi degişlilikde 3,5 we 2 manatdy.
Koka-kola (1 l.) 12-den 15 manada çykdy (+25%). Ýanwarda 3,5.
Fanta, Spraýt (1 l.) ozalkysy ýaly 8 manat. Ýanwarda 3,5 manatdy.
Arassa aragy (ak ýarlykly, 0.5 l.) ozalkysy ýaly 28 manat. Ýanwarda 15.
Arassa aragy (gyzyl ýarlykly, 0.5 l.) 30-dan 35 manada galdy (+17%). Ýanwarda 20.
TurkmenKonyagy (1 l.) 45-den 50 manada çykdy (+11%). Ýanwarda 35.
Berk piwosy (0,5 l.) ozalkysy ýaly 12 manat, ýanwarda 7 manatdy.
Zip piwosy (0,5 l.) 8 manat, ýanwarda 5 manatdy.
Zip piwosy (5 l.) 15-den 16 maanda çykdy (+7%). Ýanwarda 11.
Berk piwosy (5 l.) 18 manat, ýanwarda 13 manatdy.
Durmuş tehnikasyna gezek gelende, bahalar ýylyň birinji çärýeginde 43%, ikinjide 56% ýokarlandy. Üçünji çärýekde bahalar 3% we dördünjide 9% arzanlady. Ýylyň birinji ýarymynda maksimal gymmatlama 123% boldy, bir ýylda bahalar 97% gymmatlady.
Noutbuk MacBook Air 2017 (Model: MQD32 CPUi5, RAM8GB, SSD128GB, VGASHARED, 13″) 19800-den 19100 manada düşdi (-3.50%). Ýanwarda 9510.
Ultrabuk iLife Zed AirMini (CPU Atom Z3735F, RAM 2GB, SSD 32GB, 10.6″ IPS) 1900-dan 1800 manada düşdi (-5.30%).Ýanwarda 1120.
Portatiw gaty disk Toshiba Stor.E Basic 1TB 1000-den 970 manada düşdi (-3.00%). Ýanwarda 500.
Smartfon Samsung J5 Prime2016 3700-den 3300 manada düşdi (-11.00%).Ýanwarda -1650.
Planşet Samsung Galaxy TAB A (Model: SM-T285) 3150-den 2800 manada çenli arzanlady (-11.00%). Ýanwarda 1500.
Telewizor LG SmartTV43“ (Model: 43LF631) 7125-den 6000 manada çenli arzanlady (-15.80%). Ýanwarda 4500.
DVD-плеер LG (Model: DP132H) 750-den 680 manada arzanlady (-9.40%). Ýanwarda 280.
Tozan sorujy Samsung (Модель: VCC4520S3R) 1300-den 1150 manada aşaklady (-11.50%). Ýanwarda 600.
Mikrotolkunly peç Samsung Soft-3 (Model: ME83KRW-3/BW) 1800-den 1600 manada düşdi (-11.10%). Ýanwarda 850.
Kondisioner Neos40KV (Model: NS12HPB) 5000-den 4500 manada düşdi (-10.00%). ýanwarda 2550.
Router WiFi TP-Link (Model: TD-W8968) bahasy 600-den 500 manada arzanlady (-16.70%). Ýanwarda 280.
Kir ýuwulýan maşyn LG5KG (Model: F0J5LN3W) 6500-den 5800 manada düşdi (-10.80%). Ýanwarda 2680.
Holodilnik Hitachi (Model: R-BG410PUC6XGBK) 11250-den 9980 manada düşdi (-11.30%). Ýanwarda 4300.