Türkmenistan, doğalgazın Hazar Denizi üzerinden Avrupa pazarlarına akışını sağlayacak Trans-Hazar Doğalgaz Boru Hattı’nın inşasına olan bağlılığını sürdürdüğünü teyit etti. Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı, pazartesi günü konu ile ilgili bir basın açıklaması yaptı.
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı, son dönemde uluslararası medyada Türkmenistan doğalgazının batı pazarlarına ihraç edilmesini sağlayacak bu projeye ilişkin görüşlerin yoğunlaşmaya başladığını vurgulayarak, konuya objektif ve somut gerçeklerle bakılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Tüm tarafların çıkarları
Türkmenistan’ın ortaya attığı Trans-Hazar Doğalgaz Boru Hattı’nın inşa edilmesi fikri, Aşkabat tarafından sadece ekonomik ve ticari açıdan uygun bir proje olarak görülmekle kalmayıp, aynı zamanda üreticilerin, tüketicilerin ve transit ülkelerin menfaatlerini de eşit derecede dikkate alarak, bu proje enerji yollarının çeşitlendirilmesi ve küresel enerji güvenliği açısından önemlidir.
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı, projenin uygulanmasında yer alan tüm tarafların bu konuda hemfikir olduklarını kaydediyor.
Türkmenistan ile Avrupa Birliği, Mayıs 2008’de Aşkabat’ta enerji alanında işbirliğine ilişkin Mutabakat Zaptı imzaladı. Türkmenistan’ın girişimiyle, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2008 ve 2013 yıllarında olmak üzere iki defa ’Enerji Kaynaklarının Güvenli ve İstikrarlı Transit Geçişi ve Sürdürülebilir Kalkınma ve Uluslararası İşbirliğinin Sağlanmasındaki Hizmeti’’ başlıklı Kararnameler kabul edildi.
Bunun gibi somut uluslararası yasal belgeler aracılığıyla Türkmenistan, Trans-Hazar Doğalgaz Boru Hattı projesinin pratikte uygulanması için gerekli siyasi, mali ve örgütsel koşulları oluşturmaya çalıştı. Bu amaçla Türkmenistan, Azerbaycan ve Avrupa Birliği enerji kurumlarının yöneticilerinin katılımlarıyla üçlü bir işbirliği mekanizması oluşturulmuştur.
Sürekli ileriye gidiyor
Avrupa Birliği, Hazar Denizi’nin enerji kaynaklarının batı pazarlarına ihracında sistemik bir işbirliği oluşturmak için Avrupalı enerji şirketleri, bankalar ve diğer finans kurumlarının katılımıyla Hazar Kalkınma Şirketi’ni kurmuştur. Trans-Hazar Doğaldaz Boru Hattı ayrıca, Avrupa Birliği’nin en güvenilir projelerinden biri olarak listelendi.
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı genel olarak, Trans-Hazar Doğalgaz Boru Hattı’nın inşasına ilişkin işbirliğinin uluslararası siyasi ve işlevsel destekle sürekli ve pratik olarak ilerlediğini belirtiyor.
2018 yılında Hazar Denizi’ne kıyı devletler tarafından kabul edilen Hazar Denizi’nin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme, bu projenin hukuki normlarını güçlendiren temel belgedir.
Açıklamaya göre, Trans-Hazar Doğalgaz Boru Hattı’nın inşası, halihazırda Türkmenistan ile Azerbaycan arasında Hazar Denizi dibindeki sınırın belirlenmesi ve haritalanmasıyla doğrudan ilgilidir. Ayrıca Türkmenistan, bu doğalgaz boru hattının inşasının önünde siyasi, ekonomik ve mali bir engel bulunmadığına inanmaktadır.