ABD, 31 Ağustos'ta Afganistan'dan çekilmeyi tamamlamaya hazırlanırken ülke yangın yeri. ABD ve NATO'nun çekilme kararı sonrasında hızla toprak kazanmaya başlayan aşırıcı Taliban, önceki gün İran sınırındaki Nimroz vilayetinin merkezi Zaranc'ı ele geçirdikten sonra dün de kuzeydeki Türkmenistan sınırındaki Cüzcan vilayetinin merkezi Şibirgan'da kontrolü sağladığına dair haberler gelmeye başladı.
Cüzcan, Özbek asıllı eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mareşal Raşid Dostum'un kontrolünde bir bölge olması açısından önem taşıyor. Dostum'un dün Kabil'de Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani ile görüşme yaptığı sıralarda bölgeden Şibirgan'ın ve Dostum'un konutunun Taliban'ın kontrolüne geçtiğine dair görüntüler yayınlandı.
Fransız haber ajansı AFP Şibirgan'ın düştüğünü belirtirken, Amerikan AP Ajansı'na göre Kabil yönetimi Taliban savaşçılarının kente girdiğini, ancak kentin tamamen düşmediğini söyledi. Şibirgan kentinde, çoğunluğu Türkmen ve Özbek Türklerinden oluşan yarım milyondan fazla kişi yaşıyor. Şibirgan'ın düşmesi halinde 24 saat içinde iki farklı bölgedeki iki vilayetin merkezi Taliban'ın kontrolüne geçmiş olacak.
Daha çok kırsal alanları kontrol eden Taliban'ın kentlere yönelmesi, çatışmaları yerleşim alanlarına çekerken bu da göçü daha da alevlendiren bir unsur. Öte yandan Anadolu Ajansı'nın geçtiği habere göre, Taliban Afganistan'ın kuzeyinde, Tacikistan sınırında bulunan Kunduz vilayetinin merkezine doğru ilerliyor. Vilayetin merkezine yakın bölgelerde önceki geceden beri süren çatışmalarda 11 sivilin hayatını kaybettiği, çok sayıda yaralının olduğu açıklandı.
Amerikan New York Times gazetesinde önceki gün Taliban'ın kontrolü sağladığı Nimruz vilayetinin merkezi Zaranc ile ilgili ilginç iddialar yer aldı.Buna göre, Nimruz, yasadışı göç, uyuşturucu ve akaryakıt kaçakçılığının en önemli geçiş noktalarından biri ve asayişin sağlanamadığı bir yer. İran'a kaçak göç büyük ölçüde buradaki insan kaçakçıları tarafından organize ediliyor.
Zaranc'daki yerel yöneticilerin de Taliban ile anlaşma yaparak çatışmadan İran'a kaçtıkları öne sürüldü.
Taliban'ın hızlı ilerleyişi karşısında ABD yönetiminin B-52 bombardıman ve AC-130 destek uçaklarını bölgeye yolladığı bildirildi. İngiliz The Times gazetesine göre, 'uçan kale' diye bilinen uçaklar Katar'daki ve Umman Denizi'ndeki USS Ronald Reagan uçak gemisinden kalkarak Afganistan'ın Kandahar ve Leşkergah şehirleri civarındaki Taliban güçlerini hedef aldı.
ABD'nin hava desteğinin azalmasının Afgan ordusunu savunmasız bıraktığı öne sürülürken ABD, bu ülkedeki askeri varlığını ve operasyonunu 31 Ağustos'ta tamamlamayı planlıyor.