UEFA Çempionlar ligasy şu möwsümi hem hasaba alsaň, 65-nji gezek geçirilýär.Futbolyň iň naýbaşy ýaryşlarynyň hatarynda görkezilýän bu bäsleşigiň şol 64 möwsüminiň ählisinde çykyş eden ýeke topar hem ýok. Ýaryşa gatnaşmak babatda iň ýokary görkeziji, kubogy iň köp eýelän “Real Madrid” toparyna degişlidir.
Saýlama tapgyryny-da hasaba alanyňda, madridliler 65 möwsümiň 50-sinde UEFA-nyň birinji derejeli ýaryşyna wekilçilik etdi. “Real Madrid” topary şol 50 möwsümiň diňe 1-inde saýlama tapgyryny geçip bilmedi. “Real Madride” iň golaý topar “Benfika” bolup, portugal kluby 39 gezek gatnaşyp, ikinji ýeri eýeleýär. 3-nji hatarda “Bawariýa”, “Aýaks”, “Dinamo K” klublary 36 gezek bu arzyly ýaryşda çykyş etdi.
1992-nji ýylda adyny we geçiriliş tertibini üýtgeden ýaryşda ozallar diňe milli çempionatyň ýeňijileri çykyş edýärdi. Çempionlar ligasy döwrüniň başlanmagyndan soň, Ýewropanyň öňdebaryjy çempionatlarynyň hersinden 4 klub gatnaşyp ugrady. Şol sebäpli irki ýyllarda yzygiderli ýagdaýda bu ýaryşda çykyş etmek köp topara başartmady.
Ýewropanyň Çempion Klublarynyň Kubogy/UEFA Çempionlar ligasy ýaryşyna iň köp gatnaşan toparlar (saýlama tapgyrlary hasaba alanyňda):
“Real Madrid” 50, “Benfika” 39, “Bawariýa” 36, “Aýaks” 36, “Dinamo K” 36, “Ýuwentus” 34, “Porto” 34, “Seltik” 34, “Anderleht” 34, “Olimpiakos” 32, “Barselona” 30, “Reýnjers” 30, “M. Ýunaýted” 28, “Milan” 28, PSW 28, “Galatasaraý” 26, “Srwena Zwezda” 25, “Liwerpul” 24, “Arsenal” 21, “Inter” 21.
Ýewropanyň Çempion Klublarynyň Kubogy ýaryşynyň 3-nji möwsümine 24 topar gatnaşýar.Irlandiýanyň, Demirgazyk Irlandiýanyň hem-de şol wagtky Gündogar Germaniýanyň toparlary ilkinji gezek çykyş edýär.Saýlama tapgyrynda “Srwena Zwezda” Lýuksemburgyň “Stad Dudelanž” toparyny uly hasaplar bilen ýeňýär (50, 91). 2-nji duşuşykda Çokiç bilen Kostiçiň hersi 4 gezek tapawutlanýar.
Bir ýyllyk arakesmeden soň, gatnaşan “Milan” öz meýdançasynda Awstriýanyň “Rapid” toparyny 41 utýar. Ýöne jogap oýnunda 52 ýeňilýär.Netijede, 3-nji duşuşyk oýnalýar we italýan topary 42 ýeňiş gazanyp, ýaryşy dowam etdirýär.
1-nji tapgyrda çempion “Real Madrid” Belgiýanyň “Roýal Antwerp” toparyny 21 we 60 hasaplar bilen ýeňmegi başarýar. 1-nji oýunda Di Stefano 2, 2-nji duşuşykda Rial 3 gol geçirýär. “Mançester Ýunaýted” Praganyň “Dukla” toparyndan 2-nji oýunda 10 utulsa-da, öz meýdançasynda gazanylan 3 golly ýeňiş olara ýeterlik bolýar.
Saýlama tapgyrynda kynçylyk çeken “Milan” 1-nji tapgyrda “Reýnjersi” myhmançylykda 41, öz meýdançasynda-da 20 hasaplar bilen ýeňlişe sezewar edýär.
Çärýek finalda tutuş futbol dünýäsini gynandyran waka bolup geçýär. Öz meýdançasynda “Srwena Zwezdany” 21 ýeňen “Mançester Ýunaýted” jogap duşuşygyndan soň pajygaly wakany başdan geçirýär. 33 deňme-deň tamamlanan oýundan soň, “ýunaýtedli” oýunçylary alyp barýan uçar Germaniýanyň Münhen şäheriniň howa menzilinde heläkçilige uçraýar. Şonda iňlis klubunyň käbir futbolçylary aradan çykýar. Şu wakalaryň kölegesinde geçen ýaryşyň beýleki çärýek final oýunlarynda “Real Madrid” “Sewilýany” 80 ýeňýär.
Duşuşykda Di Stefano 4, Kopa 2 gol geçirýär.Jogap oýny 22 deňlikde tamamlanýar. 1-nji oýunda deňme-deň oýnan “Milandyr” “Wasas” toparlary öz meýdançasynda 4 golly ýeňiş gazanyp, ýarym finala çykmagy başarýarlar. 3-nji ýaryşda 2-nji gezek ýarym finala çykan “Milan” “Borussiýa Dortmundy” (11, 14), wengerleriň “Wasasy” bolsa, “Aýaksy” (22, 04) ýaryşdan çykarýar.
Ýarym finalyň 1-nji duşuşygynda “Real Madrid” “Wasas” toparyny 40 utýar.Duşuşykda Di Stefano 3 pökgini derwezä girizýär.Jogap duşuşygynda “Real” 20 utulsa-da bassyr 3-nji ýola finala çykmagy başarýar.
Bolup geçen pajygaly wakadan 3,5 aý soň oýnalan duşuşykda “Mançester Ýunaýted” öz meýdançasynda “Milany” kabul edýär.Iňlis kluby Wiollet we E.Teýloryň gollary bilen 21 ýeňýär.
Jogap oýnunda “Milan” Şiaffinonyň (2), Liedholm hem-de Danowanyň gollary bilen 40 utup, ilkinji sapar finalda oýnamaga hukuk gazanýar.
Final duşuşygy Belgiýanyň paýtagty Brýusseldäki meşhur “Heýsel” stadionynda oýnalýar. 1958-nji ýylyň 28-nji maýynda geçirilen finala 70 müň janköýer gatnaşyp, oýna belgiýaly Albert Alstin eminlik edýär.Duşuşygyň 1-nji ýarymynda hasap açylmaýar. 2-nji ýarymda, has takygy, 59-njy minutda urugwaýly Huan Şiaffinonyň goly bilen “Milan” öňe saýlanýar. 74-nji minutda Alfredo Di Stefano hasaby deňleýär.
Bu goldan 3 minut soň, “Milanyň” argentinaly oýunçysy Ernesto Grillo italýan toparyny täzeden öňe çykarýar. Ýöne ispan toparynyň jogaby gijikmeýär. 79-njy minutda Hektor Rial hasaby deňlemegi başarýar.Oýnuň esasy wagty 2-2 deňlikde tamamlanýar.
Goşmaça wagtda-da, ýagny 107-nji minutda Fransisko Hento ispan toparyna bassyr 3-nji çempionlygy getiren goly öz adyna ýazdyrýar. Şeýlelikde, “Real Madrid” yzly-yzyna 3-nji gezek Ýewropanyň iň uly kubogyny eýeleýär.
Alfredo Di Stefano
“Real Madrid” toparynyň ägirtlerinden Alfredo Di Stefano Laulýe 1926-njy ýylyň 4-nji iýulynda Argentinanyň paýtagty Buenos Aýresde dünýä inýär. 1945-nji ýylda “Riwer Pleýtde” futbola başlan Di Stefano soňlugy bilen “Hurakan”, “Millionarius”, “Real Madrid” hem-de “Espanýol” klublarynda oýnaýar.
Asly argentinadan bolan Di Stefano milli ýygyndylaryň 3-siniň köýnekçesini geýýär.Ol ilki Argentinanyň, soňra Kolumbiýanyň hem-de Ispaniýanyň ýygyndylarynda oýnaýar.Sary peýkam lakamly Di Stefano “Real Madrid” topary bilen UEFA-nyň birinji derejeli kubogyny 5 gezek eýelemegi başardy.
Ol bu babatda topardaşy Hentodan soň, 2-nji orny Paolo Maldini, Kristiano Ronaldo dagy bilen paýlaşýar.Di Stefano Ýewropanyň Çempion Klublarynyň Kubogy ýaryşynda 49 gol geçirip, bu ugurda 8-nji hatarda barýar.
Ol bu ýaryşyň çäginde bassyr 5 final duşuşygynda tapawutlanyp, gaýtalap bolmajak rekordyň eýesidir.Ol häzirki ady Çempionlar ligasy bolan ýaryşyň finalynda 7 gol geçirip, bu ugurda dosty hem topardaşy Ferens Puşkaş bilen rekorda şärikdir. 2014-nji ýylda 88 ýaşynda aradan çykan Di Stefano 2 gezek “Altyn top” baýragyna laýyk görülýär. “La Ligada” 8 çempionlyk gazanan Di Stefano başga-da birnäçe çempionlyklaryň, kuboklaryň, rekordlaryň, baýraklaryň eýesidir.