Nogay Türkleri'nin son yüzyıldaki yetiştirdiği en ünlü şairlerinden biri olan ve erken yaşta hayatı son bulan Kadriye Temirbulatova'nın doğumunun 70. Yılı nedeniyle Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY ile Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından hazırlanan anma proğramında şair, şiirleriyle anıldı.
Nogay Türkleri'nin son yüzyılda yetiştirdiği en önemli şairlerinden biri olan Kadriye Temirbulatov'un doğumunun 70. Yılı anısına düzenlenen proğramda, Temirbulatova'nın hayatı, felsefesi, şiirleri ve bugüne yansımaları anlatıldı.Ayrıca konferansta Kadriye Temirbulatova ile ilgili bir belgesel de gösterildi.
Proğrama yoğun ilgi vardı.
Kadriye Temirbulatova anısına düzenlenen konferansa yoğun ilgi vardı. Proğramda Tacikistan Cumhuriyeti Büyükelçisi Mahmadali Rajabiyon,Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Prof.Dr. Musa Yıldız, Türkmenistan Büyükelçiliği 3.Katibi, Milli Düşünce Merkezi Başkanı Sadi Somuncuoğlu ve çok sayıda konuk katıldı.
Konferansın açılış konuşmasını yapan TÜRKSOY Genel Sekreteri Prof.Dr. Düsein Kaseinov, Türk Dünyası'nın Öncüleri proğramlarının 11.sini Nogay şair Kadriye Temirbulakova'yı tanıtmak amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade etti.Kaseinov, Temirbulatova gibi, kendi halkları içerisinde tanınan ancak diğer Türk halkları tarafından az tanınan sanatçıların ve edebiyatçıların tüm Türk halklarına tanıtılmasının önemine işaret etti. Temirbulatova'nın yazdığı şiirlerle bugünün gençlerine ışık tuttuğunu söyledi.
Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Muharrem Yılmaz konuşmasında, çok genç yaşta hayatını kaybeden şairin, 1948 yılında doğduğunu ve 1978 yılında Sovyetler Birliği döneminde henüz 29 yaşında hayatını kaybettiğini belirtti. Temirbulatova'nın Nogay edebiyatında derin izler bıraktığını ve bugün bile birbirinden ayrı düşen Nogay Türklerini birleştirmede önemli bir görev üstlenebildiğini ve bunu yazdığı şiirlerle gerçekleştirdiğini söyledi.
Dr.İsmail Safi," Temirbulatova'yı tanıma imkânı bulduk "
Cumhurbaşkanlığı Dış Politikalar Kurulu üyesi ve eski Milletvekili Dr. İsmail Safi, TÜRKSOY'a teşekkür ederek, bu tür proğramlar sayesinde Türk Dünyasının birbirine yakınlaştığını ve değerlerini tanıma imkanı bulduğunu belirterek, Kadriye Temirbulatova'yı da bu konferans sayesinde tanıma imkanı bulduk dedi.
Prof.Dr.Dilek Ergönenç, " Temirbulatova,fikirlerin yakılamayacağına acı bir örnek "
Prof.Dr. Dilek Ergönenç ise, konuklara Kadriye Temirbulatov'a'nın hayatını ve eserlerini anlattı. Temirbulatova' 1978 yılında evinde feci şekilde öldürüldüğünü söyleyen Ergönenç, fikirlerin yakılamayacağına Temirbulatova'nın acı bir örnek olduğunu söyledi.
Dağıstan Cumhuriyeti'nde Nogay Türkçesi ile yayınlanan " Şöl Davısı " gazetesinin Baş Editörü Elmira Kohsaeva yaptığı konuşmada; Kadriye Temirbulatova,kısacık hayatında birçok eser ortaya koymuş, Nogaylar için birçok fedakarlıklarda bulunmuş ve Nogayların sesi olmuş bir şairdir. Bugün kendisi sadece Rusya'daki Nogayların değil, dünyadaki tüm Nogayların sesi olmaktadır, dedi.
İslam Satyrov ve Arslanbek Sultanbekov dinletisi
Nogay Türklerinin iki büyük sesi programda kısa birer konser verdiler. İslam Satyrov, Kadriye Temirbulatova'nın şiirlerinden bestelediği iki şarkısını seslendirdi. Nogay Türklerinin ünlü sanatçısı Arslanbek Sultanbekov'da şarkılarından bazılarını seslendirdi. Ayrıca proğramda Zehra Ergin'in Nogay halk dans gösterisi de büyük beğeni topladı.
KADRİYE TEMİRBULATOV KİMDİR
Nogay Türklerinin ünlü şairi Kadriya Urazbay kızıTemirbulatova 1948 yılında Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Nogay ilçesinin Terekli - Mektep kasabasında dünyaya gelmiştir. Doğduğu memleketinde O'nu hemşehrileri sabah yıldızı anlamına gelen "Çolpan "diye adlandırıyorlardı.
İlk eğitimini Terekli-Mektep'te alan Kadriye daha sonra Dağıstan Pedogoloji Üniversitesine kabul olmuştur.Şairlik yeteneğini fark eden dönemin büyük ediplerinin tavsiyesiyle eğitimini Moskova'da Maksim Gorki Üniversitesinde devam ettirmiş ve 1974 yılında mezun olmuştur. 1977 yılında SSCB Yazarlar Birliği üyesi olmuştur.
Kadriye'nin ana dilinde " Dağlar Kırlardan Başlıyor" isimli ilk şiir kitabı 1971 yılında Dağıstan'da basılmıştır. "Cığır" adlı ikinci kitabı ise 1972 yılında Karaçay-Çerkes'in Çerkesk şehrinde basıldı.Ardından yine Dağıstan'da " Gençliğin Şarkıları","Teecüb" vb. kitapları okuyucuları ile buluştu.
Kadriye'nin Rusçaya çevrilmiş şiirlei 1975 yılında Moskova'da " Ayın Tebessümü", 1977 yılında ise " Kurtarılmış Yıldızlar" adlı kitapları yayınlandı. Kendisi Dağıstan yerel hükümetince üstün ödüle layık görüldü. Dağıstan Yazarlar Birliği'nin yönetim kuruluna seçildi.
Kadriye Temirbulatov, Lermantov,Mayakovski ,Nazım Hikmet,Rasul Gamzatov gibi ünlü şairlerin şiirlerini Nogaycaya çevirmiştir.
Nogay Edebiyatına altın harflerle adını yazdıran Kadriye Temirbulatov 1978 yılında feci şekilde hayatını kaybetmiştir.
Kaynak: Bültenler