Nevşehir'in Derinkuyu ilçesinde toprakta oluşan hastalık nedeniyle patates ekimine ara veren çiftçiler, ürettikleri çilek fideleriyle Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri'nin ihtiyacına cevap veriyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2004'te ilçedeki bazı tarım alanlarında patates siğili hastalığı görülmesi nedeniyle bu ürünün yetiştirilmesini durdurunca, arazi sahipleri alternatif ürünlere yöneldi.
Karantina altına alınan arazilerde çilek yetiştirilmeye başlanmasıyla, diğer alanlarda da çilek fidesi üretimine ağırlık verildi.
Yörede patatese alternatif olarak fasulye ve kabak çekirdeğinin yanı sıra çilek üretimine başlayan çiftçiler, şimdi "Derinkuyu çileği" adıyla markalaşma yolunda ilerliyor.
Daha önce kuru fasulyesi tescillenen ilçede, Nevşehir Valiliği "Derinkuyu çileği"nin coğrafi işaret olarak tescil edilmesi için Türk Patent ve Marka Kurumuna başvurdu.
Yaklaşık 300 dekar alanda çilek fidesi yetiştiren Bünyamin Çiçek, AA muhabirine, yılda ortalama 10 milyon çilek fidesi yetiştirdiklerini, gelen talepleri karşılamak için ekim alanlarını büyütmeye çalıştıklarını söyledi.
Çilek yetiştiriciliğini diğer çiftçilere de önerdiğini ifade eden Çiçek, bu konuda kalkınma ajansları ve kooperatiflerin destek verdiğine dikkati çekti.
Çiçek, gelecekte çileğin ilçe için önemli bir gelir kaynağı olacağına inandığını belirterek şöyle konuştu:
"Alternatif ürün olarak 2005 yılında elma, fasulye ve çilek yetiştirmeye başladık. Üretime çilekle devam ettik. 2013 yılında ise fide üretmeye başladık.Derinkuyu'da iklim şartları ve toprak yapısının uygun olması, suyun da bol bulunması sayesinde verimli fideler yetişiyor.
Türkiye'nin her yerinde çilek ekiliyor, fidelerini de ülke geneline biz gönderiyoruz. Özellikle Güneydoğu'da göç veren köylere umut oldu.Oralarda göçler durdu, ekonomi canlandı.Akdeniz bölgesinde uzun yıllardır ekiliyordu, oraların da fidesini temin ediyoruz.
Ayrıca, Gürcistan, Azerbaycan gibi ülkelere ihraç ediyoruz.Türkiye'de yaklaşık 100-150 milyon fide üretiliyor, bunun 10 milyonunu firma olarak biz üretiyoruz."
İlçede 85 dekar alanda üretim yapan Murat Avcı da son yıllarda birçok bölgede çilek yetiştiriciliğinin yaygınlaştığını söyledi.
Daha önce patates ekilen bazı alanların çilek tarlasına dönüştüğünü, yörede iki üreticinin de fide yetiştirdiğini dile getiren Avcı, diğer çiftçilere ait yaklaşık 100 dekar alanda da meyve üretimi yapıldığını ifade etti.
Çileğin patatese göre daha kazançlı olduğunu belirten Avcı, "Patateste tohumun her yıl yenilenmesi lazım ama aynı çilek fidesi üç yıl boyunca hasat edilebilir. Bu bölgede ekilen çilek fideleri, genellikle rakımı 800 metre üzerinde olan yerler içindir. Geceleri soğuk gündüzleri sıcak olmasından dolayı lezzet ve aroması daha yüksektir." diye konuştu.
Avcı, Derinkuyu'nun arazi yapısının çilek ve fide üretimi için elverişli olduğunu fark ettikleri için bu ürüne yöneldiklerini vurgulayarak, "Fideyi Türkiye'nin her yerine gönderiyoruz. Ayrıca Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan ve Tacikistan kendi meyvesini üretmeye başladı. Fide ihtiyaçlarını buradan karşılıyorlar. Bundan sonraki hedefimiz dondurulmuş çilek. Paketleme yapıp kış döneminde, çileğin olmadığı zamanlarda da piyasaya sunmak için tesis kuruyoruz." dedi.
Kentteki fide üretiminin yüzde 85'i Derinkuyu'da yapılıyor
Tarım ve Orman İl Müdürü Özgür Memiş de çilek fidesi üretim ve satış rakamlarının her geçen yıl arttığını belirterek şunları kaydetti:
"İlimizde 275 dekar alanda çilek fidesi, 1850 dekar alanda da çilek meyvesi üretiliyor. İl genelindeki çilek fidesi üretiminin yüzde 85'i Derinkuyu ilçemizde yapılıyor. 2020 yılında ilimizden 200 bin adet çilek fidesi ihracatı gerçekleştirildi. 2021 yılının 7 ayında bu rakam 1 milyon 150 bin adete ulaştı. İlimizde toplam 25 milyon adet çilek fidesi üretimi yapılıyor.
Bunun parasal değeri 45 milyon lira civarında."