Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ilk kez düzenlenen Çin- Orta Asya Zirvesi için Çin'i ziyaret eden Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile görüştü.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Şi, görüşmede Tokayev'in ziyaretinin iki ülke arasında güçlü bağları bir kez daha ortaya koyduğunu belirterek, Çin ve Kazakistan'ın "kalkınma ve ulusal canlanmanın kritik aşamasında iki ülke" olduğunu, bağımsız, istikrarlı ve refah içindeki bir Kazakistan'ın hem Kazak hem Çin halkının çıkarına olacağını ifade etti.
Çin ve Kazakistan'ın dost, kardeş ve ortak ülkeler olduğunu kaydeden Şi, Çin'in Kazakistan'ın bağımsızlığını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumasını ve kendi ulusal koşullarına uygun kalkınma yolunu seçmesini desteklediğini vurguladı.
Çin Devlet Başkanı, iki ülkenin 10 yıl önce başlatılan Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında onlarca işbirliği projesini hayata geçirdiğine işaret ederek, ekonomi, ticaret, yatırım, tarım, otomobil üretimi ve enerji alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi, e-ticaret, inovasyon ve büyük veri gibi yeni işbirliği alanlarının keşfedilmesini umduğunu dile getirdi.
Çin'in tarihi İpek Yolu güzergahı üzerinde ulaştırma ve altyapı projeleriyle Doğu-Batı ticaretini yeniden canlandırmayı amaçlayan Kuşak ve Yol Girişimi, ilk kez Şi'nin 2013'te Kazakistan'a yaptığı ziyarette duyurulmuştu.
Çin-Orta Asya Zirvesi'nin bölge ülkeleri arasındaki ilişkilerde yeni bir dönem başlatacağına inandığını ifade eden Şi, bu mekanizmayı 6 ülke arasında işbirliğini derinleştirecek önemli bir platform haline getirmeyi hedeflediklerinin altını çizdi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev de ülkesi için Çin'in özel bir öneme sahip olduğunu ve iki ülke arasındaki işbirliğinin sarsılmaz dostluk ve karşılıklı desteğe dayandığını söyledi.
Tokayev, şu andaki ortak hedeflerinin ikili ilişkileri yoğunlaştırmak olduğunu belirterek "Bizi bölgesel ve uluslararası güvenlik ve işbirliğini güçlendirme gibi kararlılık birleştiriyor." dedi.
Çin ile sonsuz kapsamlı stratejik ortaklığı geliştirmenin Kazakistan için çok önemli olduğunu vurgulayan Tokayev, Kazak-Çin ilişkilerini yeni bir düzeye taşımak için her türlü çabayı göstermeye hazır olduğunu kaydetti.
Tokayev, bunun yanı sıra Şi'ye iki ülke arasında ulaşım koridorlarının çeşitlendirilmesi kapsamında Trans Hazar Uluslararası Ulaşım Güzergahı'nın potansiyelinin aktif olarak kullanılmasını önerdi.
Kazakistan'ın dış politikasında Çin'in özel ve önemli bir yeri olduğunu bildiren Tokayev, iki ülkenin misyonunun ve hedeflerinin ortak olduğunu, Çin'in öncülük ettiği Küresel Kalkınma Girişimi, Küresel Güvenlik Girişimi ve Küresel Medeniyet Girişimini desteklediklerini ifade etti.
Karşılıklı vize muafiyeti anlaşması
İki lider, görüşmenin ardından iki ülke arasında insani etkileşimleri ve işbirliğini artırmak için karşılıklı vize muafiyeti anlaşması imzaladı.
Liderler ayrıca, ekonomi, ticaret, enerji, ulaştırma, tarım, iletişim altyapısı, kültür ve yerel ilişkileri kapsayan işbirliği belgelerine imza attı.
Liderler Zirvesi ilk kez düzenleniyor
Çin ile 5 Orta Asya Cumhuriyeti'ni bir araya getiren Çin-Orta Asya Zirvesi, 18-19 Mayıs tarihlerinde tarihi İpek Yolu'nun başlangıç noktası kabul edilen, Çin'in Şaanşi eyaletinin merkezi Şian'da düzenleniyor.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in ev sahipliğindeki zirveye Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhammedov ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev katılıyor.
Çin-Orta Asya Zirvesi, Pekin ile Orta Asya Cumhuriyetleri arasındaki "C+C5" işbirliğinin devlet başkanları düzeyindeki ilk toplantısı olacak. Dışişleri bakanları düzeyindeki ilk "C+C5" toplantısı, 2020'de yapılmıştı. Ardından dışişleri bakanları, 2021'de Çin'in ev sahipliğinde, 2022'de Kazakistan'ın ev sahipliğinde çevrim içi toplantılarda bir araya gelmişti.
Dışişleri bakanları toplantılarının dördüncüsü 27 Nisan'da Şian'da yapılmış, toplantıda grubun ilk liderler zirvesini mayıs ayında bu şehirde düzenlemesi kararlaştırılmıştı.