Paýtagtyň Ýyldyz“ myhmanhanasynda Türkmenistanyň DIM-niň, Daşky gurşawy goramak we ýer serişdelri baradaky döwlet komitetiniň we ÝeHHG-nyň Aşgabatdaky Merkeziniň goldamagynda Galyndylary netijeli dolandyrmak“ atly sebit geňeşi geçirildi.Duşuşyga Merkezi Aziýa ýurtlarynyň işi dürli galyndylary senagat , gaty, lukmançylyk, biogen, durmuş galyndylaryny peýdalanmak meseleleri bilen baglanşykly daşky gurşawy goramak boýunça dürli pudak edaralarynyň we guramalarynyň wekilleri, şeýle hem halkara bilermenleri gatnaşdylar.
Maslahatyň barşynda galyndylary dolandyrmak we dürli taşlandylary düzgünleşdirmek ulgamynda dünýä tejribesi barada çykyşlar boldy. Merkezi Aziýa sebitinde galyndylary dolandyrmaga çaklamalar aýdyldy, strategiki resminamalary işlemek boýunça maslahatlar berildi, milli strategiýalary we hereketleriň meýilnamasyny işläp taýýarlamak boýunça öňdebaryjy işler hödürlenildi.
Rumyniýadan, Belgiýadan, Wengriýadan we Ýewropa Bileleşiginiň beýleki ýurtlaryndan halkara bilermenleri galyndylary toparlara bölmegiň, olary konserwasiýa etmek we peýdalanmak usullary, özboluşly elektrotehniki enjamlary ýa-da tehniki ýaglary, şeýle hem gurluşyk galyndylaryny we bag-seýilgäh zibillerini konserwirlemegiň we peýdalanmagyň aýratynlyklary barada gürrüň berdiler.
Plastik çüýşeleriň, ulanylan demirleriň we kagyzlaryň dolanşygyna, zibil taşlanýan ýerlerden çykýan biogazy hojalyk-durmuş hajatlary üçin ulanmaklyga üns çekildi.
Ýurtlaryň köpüsinde tebigy serişdeleri tygşytlamak maksady bilen dolanşykly ykdysadyýet ýörelgelriniň- harytlary öndürmegiň gaýtadan ulanylyş tapgyrynyň ulanylýandygy bellenildi. ÝeB-niň ýurtlarynda eýýäm galyndylary çig mal hökmünde ulanýan kompaniýalaryň onlarçasy işleýär. Mysal üçin, dünýä belli fransuz Mişlen“ kompaniýasy ulanylan tigirleri ýene-de tigir öndürmäge ýaramly edip gaýtadan işlemäge mümkinçilik berýän tehnologiýalary döretmäge gatnaşýar.
Bazel, Rotterdam we Stokgolm konwensiýalarynyň kanunçylyk we dolandyryş sekretariatynyň bölüm müdiri Julýet Kohleriň (Şweýsariýa) çykyşy galyndylary, şol sanda howply galyndylary serhetüsti daşamakda halkara ylalaşyklaryna bagyşlandy. ÝeHHG-nyň Ykdysady we ekologiýa işi boýunça býurosynyň utgaşdyryjysynyň orunbasary Ralf Ernst howply zyňyndylaryň dolanşygy babatda öz guramasynyň ygtyýarlygy barada habar berdi.
Zir-zibili gaýtadan işlemek durnukly ösüş maksatlaryna, has takygy- joagpkärçilikli ulanmaga we önümçilige laýyk gelýär.Bu bolsa, adamlaryň işleriniň netijesiniň ekologiýa zelelini azaldýar, bu bolsa, öz gezeginde howanyň üýtgemeginiň netijelerini azaldýar- diýip, ýygnanlar nygtadylar.
Daşky gurşawy goramak we ýer serişdelri baradaky döwlet komitetiniň Halkara gatnaşyklary we meýilleşdirmek müdirýetiniň başlygy Berdi Berdiýew duşuşygyň netijelerini teswirläp şeýle diýdi: Türkmenistanda galyndylary dolandyrmagyň toplumlaýyn ulgamyny döretmek we degişli kadalaşdyryjy hukuk namalaryny kämilleşdirmek boýunça işjeň iş alnyp barylýar.
Hususan-da, 2015-nji ýylda Türkmenistanda Galyndylar hakynda“ Kanun kabul edildi, 2020-nji ýyla çenli obalaryň, şäherçeleriň, şäherleriň we etrap merkezleriniň durmuş-ýaşaýyş şertlerini özgertmek boýunça Milli maksatnama durmuşa geçirilýär, onda lagym-arassalaýyş desgalaryny döwrebaplaşdyrmak göz öňünde tutulan, dürli önümçilik tehnologiýalarynda ekologiýa howpsuzlygyna gözegçilik düzgünleşdirilen.
Mysal üçin, Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda lagym we suw üpjünçiligi ulgamlarynyň durky täzelendi, ýerasty suwlary nebit galyndylaryndan arassalandy, nebit dökündileri peýdalanyldy“.
Geçirilen söhbetler galyndylary dolandyrmak ulgamynda bilermenleriň tejribe alyşmagyna amatly mümkiinçilik berdi. Mundan başga-da, seminara gatnaşan awstriýaly bilermenleriň tanyşdyran nanogalyndylary dolandyrmak ýaly ählumumy ösüş üçin wajyp tema hem deglip geçildi. Şeýle tejribe innnowasion ösüşe ugur alan ýurdumyz üçin, gürrüňsiz, gymmatlydyr.